Zwarte reeën

Om het verspreidingsgebied van zwarte reeën te bepalen worden meldingen van zwarte reeën verzameld en per gemeente in kaart gebracht. Op basis van meldingen van waarnemingen direct aan ons, meldingen op waarnemingen.be, waarnemingen.nl en berichten op het internet houdt Kenniscentrum Reeën een registratie bij. We leggen per gemeente (anno 2014) het totaal aantal meldingen vast plus het jaar van eerste en het jaar van de meest recente melding.
​
Het onderzoek aan zwarte reeën helpt ons reeën, hun verspreiding en hun leefomgeving beter leren kennen. We ontvangen graag waarnemingen van bijzonder gekleurde reeën, bijzondere voorvallen en beeldmateriaal. Heeft u een ree gezien met een voor u opvallend verschijning of gedrag dan kunt u dit melden via ons contactformulier.

De gemeentes zijn gekleurd naar het jaar van de eerste waarneming. (2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023)

De vraag hoe zeldzaam zijn zwarte reeën in Nederland is moeilijk te zeggen. De verschijning komt in vrij veel gemeentes voor. De meldingen laten zien dat zwarte reeën niet logisch gemeld worden. Dat kan komen omdatmlokaal de verschijning niet zo bijzonder wordt gevonden. De praktijk wijst uit dat met name 'vreemde' mensen juist de melding doen. Daar waar zwarte reeën worden gewaardeerd zijn het lokale natuurliefhebbers die de zwarte reeën melden. Dit is terug te zien in het totaal aantal meldingen per gemeente. We zien in de soms geleverde foto's ook dat het percentage zwarte dieren en de intensiteit van het zwart verschilt. Kortom een boeiend natuurverschijnsel.

De variatie in voorkomen zegt mogelijk ook iets over de kwetsbaarheid en over het beheer. Door langjarig een registratie bij te houden kunnen we zien of de dichtheid en de verspreiding toe of afneemt. We denken dat zwarte reeën geïsoleerd worden door een discriminatie in de populatie of dat er invloeden van buiten zijn die voorkomen dat zwarte reeën tot de theoretische dichtheid van twintig procent van de populatie kan groeien. De registratie en aandacht voor de uitzonderlijk gekleurde reeën kan de invloed van buiten tot een minimum beperken.

De reactie op de vraag; hoe zeldzaam zijn zwarte reeën dient in het belang van het ree beantwoord te worden met: Ze komen niet zoveel voor als op basis van erfelijkheidsleer verwacht mag worden.

Het is een opvallende verschijning waarover Kenniscentrum Reeën graag meldingen ontvangt.

bronnen:

Das schwarze rehwild de Lucie - 1966
Das schwarze reh der Niederlanden - 1970
Zwarte reeën in beeld: Black is beautiful - 2022

In 2013-2014 heeft het Landesamt für Natur, Umwelt und Verbraucherschutz Nordrhein-Westfalen (Mevr. Dr. Walburga Lutz ) mutatieonderzoek gedaan in reeën met een zwarte vacht. Daarvoor zijn monsters van reeën uit Noord-Rijnland-Westfalen en Nederland geanalyseerd en genetische verschillen tussen zwarte en 'normaal 'gekleurde' reeën vastgesteld.

Aan dat onderzoek heeft Kenniscentrum Reeën bijgedragen door vergelijkingsmateriaal in Nederland te verzamelen en de contacten in Nederland te leggen. Daarin zijn drie sporen gevolgd.

Monsters nemen op verzamelpunten karkassen reeën
Het monsters nemen bestond uit het nemen van monsters op enkele verzamelplaatsen uit voor consumptie bestemde karkassen. Dit heeft 162 monsters opgeleverd.

Monsters nemen door individueel benaderde monsternemers
Via bemiddelen naar Dutch Wildlife Healt Center zijn beheerders van reeën in gebieden waar zwarte reeën voorkomen benaderd om monsters van karkassen te nemen. Deze monsters zijn rechtstreeks naar de Forschungsstelle für Jagdkunde und Wildschadenverhütung gegaan.

In kaart brengen waarnemingen zwarte reeën
Een deel van het onderzoek was het vaststellen of de monsters uit het bekende verspreidingsgebied van zwarte reeën komen. Om deze vraag toen te beantwoorden worden daarom meldingen van zwarte reeën verzameld en per gemeente in kaart gebracht. Zo heeft Kenniscentrum Reeën een verspreidingskaart van zwarte reeën in Nederland en inmiddels België geleverd.

Uit de monsters is naar voren gekomen dat, in tegenstelling tot de verwachting, er weinig rode reeën met zwarte kenmerken in de genen uit de gebieden met zwarte reeën zijn gekomen.

Helaas is het contact over het onderzoek verbroken na de overdracht van Landesamt für Natur, Umwelt und Verbraucherschutz Nordrhein-Westfalen (Mevr. Dr. Walburga Lutz ) naar Institut für Zoo- und Wildtierforschung in Berlin (Herr Dr. Arne Ludwig vom).

Van: Mevr. Dr. Walburga Lutz

Sehr geehrter ..., Freundlicherweise haben Sie unsere Untersuchung zum schwarzen Rehwild mit Material unterstützt. Leider haben die Untersuchungen mehr Zeit in Anspruch genommen als von uns erwartet, auch waren sie in Hinblick auf Umfang, Methodik und Auswertung anspruchsvoller geworden als von uns vorher gesehen, um zu guten Ergebnissen zu kommen. Dennoch, die Ergebnisse liegen nunmehr vor und die Veröffentlichung ist vorgesehen. Nach Erscheinen wird lhnen Herr Dr. Arne Ludwig vom Institut von Zoo- und Wildtierforschung in Berlin eine Kopie zusenden. Ich darf mich an dieser Stelle herzlich für lhre Mitwirkung bedanken.

In dem ich lhnen das Rehwild als sorgsam zu behandelnde einzigartige Wildart und die schwarze Farbmutante im Besonderen, die in einem jungen, von Wissenschaftlern noch nicht verstandenen Evolutionsprozess steht, für eine lange Zukunft in einer sich wandelnden Lebensumwelt anvertrauen möchte.

Van: Herr Prof. Dr. Arne vom Ludwig

Sehr geehrter ..., die Veröffentlichung hat sich aufgrund der Pensionierung von Walburga und anderer Umstände etwas verschoben. Sie ist jetzt für Anfang 2018 geplant. Ich erstelle gerade das Manuskript.