Voorkom die wildaanrijding

• Verminder je snelheid
• Focus op jouw route
• Wijk niet uit

Rijd bewust
Let op de verkeersborden en andere waarschuwende verkeersmaatregelen
Wegbeheerders plaatsen langs wegen met veel wildaanrijdingen verkeersmaatregelen zoals verkeersborden, wildspiegels, wildreflectoren en afrastering.  Verkeersmaatregelen zijn aanwijzingen dat eerder op die plek veel wildaanrijdingen zijn geweest. Het zien van de verkeersmaatregelen is het signaal dat daar wildaanrijdingen plaatsvinden. Het is beter dat 'signaal' niet te negeren. Wees dan gewaarschuwd: Rijd bewust!

Verminder snelheid.
Bij lagere snelheden verbetert het reageren aanzienlijk. Wees voorbereid op onvoorspelbare omstandigheden zoals gedrag en meer dieren. Veel dieren reizen niet alleen, dus wanneer er één dier is, kunnen er meer komen. Let met name op moeder/nakomelingen combinaties.

Snelheid is een bepalende factor in botsingen. Snelheid vermindert de mogelijkheden een gevaarlijke situatie te vermijden. Sommige studies zien signalen dat aanrijdingen met dieren meer voorkomen dan verwacht op heldere, droge nachten en op lange rechte stukken. Vermoedelijk omdat bestuurders in die omstandigheden de neiging hebben om sneller te rijden. Doe dat niet!

Gebruik uw voertuig
Houdt voorruiten, koplampen, knipperlichtinstallatie en achterlichten schoon en draag altijd de veiligheidsgordel. Gebruik indien mogelijk groot licht om uw gezichtsveld breder en dieper te maken. Bestuurders kunnen toeteren en met de lampen knipperen om de dieren van de weg te schrikken. En uw voertuig is uw bescherming om de gevolgen tot een minimum te beperken.

Wat als een botsing onvermijdelijk lijkt?
Er is geen andere, verstandige, keus dan proberen uw route te blijven rijden. Daardoor heeft u de situatie meer onder controle. U heeft onbewust meer tijd, minder snelheid en dus kracht op het moment van de botsing. Dus: Als een ree op je pad komen en de botsing onvermijdelijk lijkt: Kijk niet naar het dier maar:

• Stuur naar uw route:  Onbewust stuurt u het voertuig namelijk naar de plaats waar u naar kijkt. Ernstige botsingen met obstakels naast de weg kunnen optreden als je de controle over het voertuig verliest bij het ontwijken van een dier.
• Rem krachtig: Maar let op: Sinds 2004 is het voor nieuwe auto's verplicht om over een ABS te beschikken. Heeft jouw voertuit dat niet ga dan pompend remmen. Het ABS-systeem of pompend remmen zorgt ervoor dat de auto bestuurbaar blijft.
• Laat vlak voor de botsing het rempedaal los en rem weer na de botsing: De auto zal dan de neus omhoog veren waardoor er minder kans is dat het dier door de voorruit zal komen.

Dieren zoals reeën zoeken regelmatig nieuwe leefgebieden. Daarbij moeten ze wegen en water oversteken, wat gevaarlijke situaties kan opleveren — zowel voor de dieren als voor mensen.

Een fauna-oversteekplaats is een plek waar dieren veilig van het ene gebied naar het andere kunnen gaan. Daar waar ze via het water oversteken en ze uit het water kunnen klimmen spreken we van een Fauna-uittreedplaat. Dieren gebruiken vooral rustige gebieden om drukke of gevaarlijke plekken te passeren. Wij kunnen hen helpen door veilige routes aan te leggen, zoals groene stroken, tunnels of ecoducten. Ook kunnen we mensen en dieren waarschuwen met lichtsignalen, geluid, wildspiegels, verkeersinformatie of door tijdelijk wegen af te sluiten.

Op de weg vormt elke ruimte tussen auto's voor dieren een kans om over te steken — maar ook een risico op een aanrijding. Hoe drukker en sneller het verkeer, en hoe meer dieren er zijn, hoe groter het gevaar.

Vooral min of meer rustige gebieden stellen dieren in staat om onvriendelijke omgevingen te passeren. Om dergelijke faunapassages te creëren, kunnen wij als mensen helpen door verbindingszones aan te leggen. Denk hierbij aan groenstroken, tunnels, ecoducten, maar ook aan maatregelen om mensen en dieren te waarschuwen.

Veel beheerders en onderzoekers werken aan fauna-oversteekplaatsen en hebben zich georganiseerd in de grensoverschrijdende organisatie IENE (Infrastructure & Ecology Network Europe) — een netwerk dat kennisdeling bevordert voor veilige, duurzame en biodiversiteitsvriendelijke pan-Europese transportinfrastructuur. Daaruit komt veel informatie.

Het heeft er alle schijn van dat de werking van de maatregelen het gevolg is van het willen voorkomen van wildaanrijdingen. Die Dynamiek helpt!

Het voorkomen van wildaanrijdingen vraagt om doordachte maatregelen. Eén daarvan is het plaatsen van wildspiegels en -reflectoren. Deze spiegels weerkaatsen het licht van passerende voertuigen naar de berm, waardoor dieren worden gewaarschuwd. Goed geplaatste en onderhouden wildspiegels kunnen bijdragen aan zichtbaar en hoorbaar worden voor Zintuigen van reeën en mensen.

Wat zegt onderzoek?

Internationale studies tonen aan dat dieren, zoals reeën, alerter reageren op lichtreflecties (Effektivität von optischen Wildunfallpräventionsmaßnahmen, pag. 61/62). Er zijn dalingen in wildaanrijdingen gemeld, maar deze zijn niet significant toe te schrijven aan wildspiegels. Vermoedelijk spelen het type wildspiegel en de plaatsing een rol. Dit kan alleen worden bewezen met zorgvuldige aanleg van beheer van de maatregel en registratie van verkeersslachtoffers.

Passieve en actieve systemen

• Passieve systemen: zoals wildspiegels, reflecteren licht en beweging.
• Actieve systemen: maken gebruik van technologie zoals verlichting en geluidssignalen, geactiveerd door sensoren bij nadering van een voertuig of dier.

Een goede plaatsing zorgt ervoor dat signalen zichtbaar en hoorbaar zijn voor dieren en mensen. Dit vraagt om een slimme keuze van type systeem, afgestemd op lokale omstandigheden zoals wegindeling, vegetatie en wildgedrag.

Signaalfunctie voor bestuurders

Wildspiegels hebben ook een signaalfunctie: ze herinneren bestuurders eraan alert te blijven in gebieden waar wild voorkomt. Ook dit werkt alleen als de spiegels goed geplaatst en onderhouden zijn.

Waarom 'experimenteren'?

Onderzoek naar effect en onderhoud is nog beperkt. Relatief lage resultaten komen vaak door gebrek aan kennis over strategische plaatsing en beheer en daarnaast geen zuivere referentie. Daarom blijft 'experimenteren' belangrijk.

Voor bermbeheerders

Door mee te werken aan experimenten met wildspiegels draagt u direct bij aan verkeersveiligheid én natuurbeheer. Minder wildaanrijdingen betekent minder schade, minder incidenten, een veiliger wegennet en waardevolle ruimte voor natuur. Bovendien krijgt u toegang tot praktijkdata en innovatieve oplossingen die helpen om uw bermbeheer toekomstbestendig te maken. Samen creëren we een positieve impact en versterken we uw rol als proactieve partner in duurzaamheid en veiligheid.

Voor meer informatie:
- Overtstekend wild
- Dynamiek helpt

Afbeelding: Diverse wildreflectoren en montages