Deel kennis, laat zien wat je doet!

Bij het Kenniscentrum Reeën draait alles om zelfstudie en het vergaren van kennis uit een schat aan bronnen. Door jezelf onder te dompelen in deze enorme hoeveelheid informatie kun je een autodidact worden, iemand die zich meester maakt van de kennis. Maar zelfstudie betekent niet dat je er alleen voor staat. Het omvat ook het raadplegen van deskundigen en ervaren mensen.

Deskundigen
Het leren van deskundigen en ervaren liefhebbers brengt uitdagingen met zich mee. Als je specifieke vragen hebt, kun je proberen contact op te nemen met deskundigen zoals wetenschappers, biologen en ecologen. Maar het is belangrijk om kritisch te zijn en te evalueren of ze zich langdurig hebben beziggehouden met reeën en nog steeds actief betrokken zijn. Dat is iets wat wij ook doen.

Een groot deel van hun kennis komt vanzelf naar voren wanneer je vakbladen en publicaties leest of een opleiding of cursus volgt. Deze kennis is vaak afgestemd en getoetst aan inzichten van anderen. Maar het is essentieel dat je ook zelf moet toetsen om te controleren of de informatie klopt. De wetenschappelijke instituten fungeren als deskundigen bij onderzoek en validatie.

Ervaringsdeskundigen
Ervaringsdeskundigen kunnen je alles vertellen over wat ze waarnemen en lezen. Ze plaatsen kennis vaak in een context en kunnen daarmee een bron zijn voor nieuwe inzichten. Echter, echte kennis wordt pas bevestigd wanneer het feitelijk is gevalideerd door andere, onafhankelijke waarnemingen, bij voorkeur met behulp van wetenschappelijke benaderingen.

Blijf altijd kritisch ten opzichte van wat je wordt verteld en getoond. Het Kenniscentrum Reeën is voortdurend bezig om de kennis en context die zij bezit te spiegelen aan bevindingen van anderen. Op die manier streven we ernaar om het niveau van kennis continu te verbeteren. Wees nieuwsgierig, zoek naar bevestiging en laat je inspireren door verschillende bronnen om een goed afgeronde en gefundeerde basiskennis op te bouwen.

Natuurbeheerders en grondeigenaren vragen meer en meer aan te tonen dat u kennis heeft van de natuur en de activiteit die u in de natuur uitoefent of dit nu beheer, onderzoek, fotografie of een andere vorm van natuur gebruik is. De materie is zo complex dat verschillend deskundigen een specifieke bijdrage in de kennis leveren. Het is voor u belangrijk te weten hoe de te verkrijgen kennis wordt beoordeeld door de natuurbeheerder.

Twee goed gewaardeerde kennisbronnen voor het beheren van reeën zijn:

De Stichting Jachtopleidingen Nederland (SJN)

SJN geeft de cursus cursus Jacht & Faunabeheer. Deze cursus is de basis voor het Jachtexamen. Deze proef van bekwaamheid is een verplicht element om een jachtakte te ontvangen.

SJN geeft als aanvulling in samenwerking met de Vereniging Het Ree de cursus Kennis & Beheer van Reeën. Deze cursus bereid cursisten voor op het certificaat Reeënbeheer VHR.:

IPC Groene Ruimte

Het IPC Groene Ruimte is voor de beheerders van de buitenruimte hét kennis- en praktijkcentrum voor het opleiden van natuur- en groenbeheerders. Dat doen zij door de kennis en vaardigheden van de groene praktijk beschikbaar te stellen aan vakgenoten in de vorm van trainingen, opleidingen en vakliteratuur. Daar in zijn ook opgenomen cursussen gericht op het beheer van grote wilde hoefdieren (grofwild) waaronder een cursus Praktisch Reeënbeheer die cursisten ook voorbereid op het certificaat Reeënbeheer VHR. Daarnaast geeft IPC Groene Ruimte onafhankelijk advies. Klik voor het totale producten aanbod IPC

 

Het overzicht van instituten die studies bieden naar het ree en diens leefomgeving is niet uitputtend maar geeft een beeld van wat in Nederland over reeën onderwezen wordt.

Studeren

In Nederland zijn verschillende hogescholen en universiteiten met een landbouwkundige en/of natuurgerichte achtergrond. In 2004 is nagegaan wat op deze instellingen over het ree gedoceerd wordt. Hieronder in het kort de bevindingen van deze zoektocht.

Kortom: op verschillende hogescholen en universiteiten komt het ree in meer of mindere mate aan bod. Bij de hogescholen betreft het veelal stof die aangeboden wordt als onderdeel van een vak, bij de universiteiten ligt dit anders; naast het volgen van vakken zijn er onderzoeksprogramma’s waar reeën een rol in spelen. Je kunt in principe zelfs afstuderen op het ree als dit binnen de context van zo’n programma valt.

Van Hall Larenstein

Hogeschool Van Hall Larenstein verzorgt o.a. de opleiding Bos- en Natuurbeheer. Bij het onderdeel ‘natuurbeheer’ wordt ook het ‘faunabeheer’ behandeld. Het dictaat faunabeheer besteedt aandacht aan reeën in de vorm van een vijftal artikelen:

• Algemene info over de nederlandse Cervidae (ree en edelhert)
• Vertonen reeën onder natuurlijke(r) omstandigheden ander sociaal gedrag?
• Reeën zonder bejaging
• Effecten van de afsluiting van natuurgebieden op het gedrag van grote zoogdieren
• Het ree in de 21e eeuw

Van Hall Larenstein kent ook de opleiding Diermanagement. In die opleiding staat de relatie tussen mens en dier centraal en wordt ingegaan op de functies die dieren in onze samenleving vervullen: van gezelschapsdier tot studieobject. Bij diermanagement draait alles om non-productie dieren zoals gezelschapsdieren, dierentuindieren, wildlife en proefdieren. Meer weten over Van Hall Larenstein? Kijk op www.hvhl.nl.

Wageningen Universiteit

Aan de Wageningen Universiteit (WUR), binnen faculteit dierecologie wordt het vak ‘animal ecology’ gegeven. Daarin wordt niet per dier ingegaan op de ecologie van een soort, maar worden thema's behandeld als populatiedynamica en verteringsfysiologie.

Bij deze thema's wordt veelal wel ingegaan op hoe dat dan bij het ree in elkaar steekt. Reden hiervoor is dat van het ree en hertachtigen vrij veel bekend is. Wat meer specifiek onderscheid men binnen dierecologie verschillende thema’s, zoals begrazingsecologie en andere plant-dierrelaties. Dit thema gaat in op zaken als: relatie vertering van herbivoren en hun grootte, de invloed van vegetatiehoogte op het foerageergedrag, het effect van grootte van de herbivoor op snelheid van grazen, draagkrachtbepaling voor ree en damhert in een duingebied (Amsterdamse Waterleiding Duinen). Een ander thema is faunabeheer. Binnen dat thema worden onder andere aandacht geschonken aan hoe Nederland eruit zou zien als er niet meer gejaagd zou worden. Dit onderwerp is gerelateerd aan de wet waarin het aantal te bejagen soorten wordt gereguleerd. De discussie over al of geen doden uit oogpunt van duurzaam benutten natuur en/of voorkomen invloeden door in het wild levende dieren duurt onverminderd voort. Wat zouden de consequenties zijn als er niet meer gedood zou worden in ons land? Zowel plezierjacht als beheersjacht zullen in de beschouwingen worden betrokken. Het thema heeft als doel inzichtelijk te maken waar de lacunes in onze kennis zitten en wat wel en niet nodig is om tot actief beheer van fauna over te gaan. Internetpagina: www.wur.nl/nl/wageningen-university.htm.

Katholieke Universiteit Nijmegen

Binnen de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN)bestaat de subfaculteit Biologie als onderdeel van de opleiding Milieunatuurwetenschappen. De Subfaculteit Biologie bestaat uit zes afdelingen en twaalf leerstoelgroepen, die onderwijs verzorgen en onderzoek verrichten. Een voor ons wellicht interessante leerstoelgroep is Dierecologie en Dierecofysiologie. De leerstoelgroep richt zich echter vooral op zoet- en zoutwaterleven. Internet: https://www.ru.nl/animal, https://www.ru.nl/studiegids/science/vm/bachelor-generiek/overzicht-cursussen/overzicht-cursussen/overzicht-cursussen-biowetenschappen.

Rijksuniversiteit Utrecht

De Universiteit Utrecht (UU) heeft een onderwijsmodule ‘Wildlife management’ als keuzevak voor 4e-jaars studenten bij de veterinaire faculteit. Hier wordt inzicht gegevens in de betrokkenheid van dierenartsen bij populatiebeheer van niet gehouden, in het wild levende, dieren, in dit geval reeën. Ingegaan wordt op de Flora- en Faunawet en de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren. Er worden zowel hoor- als werkcolleges gegeven. Internet: https://www.uu.nl, https://www.uu.nl/en/research/life-sciences/wildlife-health-in-the-netherlands, https://www.uu.nl/onderzoek/veterinair-pathologisch-diagnostisch-centrum

Praktijkonderzoek is onderzoek dat op systematische wijze en in interactie met de omgeving antwoorden zoekt op vragen die ontstaan en gericht is op verbetering in de praktijk. (naar: Van der Donk & Van Lanen 2015)

Door praktijkonderzoek bouw je kennis op, doet er iets mee in de praktijk en onderzoekt het effect ervan. Op basis van het onderzoek kun je tot verbeterde inzichten komen voor de praktijk. Een bekende valkuil van praktijkonderzoek is dat je te snel resultaat wilt.

De projecten doorlopen doorgaans onderstaande cyclus van activiteiten of dat nu is het redigeren van de inhoud van de website of het doen van een praktijkonderzoek: