|
- B.O.B. – De natuurdrone helpt besturen
- Nieuwe koers in reeënbeheer
- Natura 2000 en drones: Een dilemma opgelost?
- Precisielandbouw biedt kans voor natuurbeheer
- Droneteam-seizoen loopt: Oefenen is winnen
- Vrijwilligersplatform Doetinchem sluit aan
- Kansen voor biodiversiteit: Wie durft, die wint
B.O.B. – De natuurdrone helpt besturen
Kenniscentrum Reeën (KcR) heeft onlangs samen met de Raad van Toezicht teruggeblikt op 2024. De laatste puntjes zijn op de i gezet, en één ding is wel duidelijk: het definiëren en prioriteren van activiteiten is niet alleen belangrijk, het is ook leuk om te doen!
We merken dat toezichthouders steeds meer participanten worden. Daarom transformeren we de Raad van Toezicht naar een toezichthoudende Denktank. Geen formele structuur, maar een organische ontwikkeling waarbij de capaciteit van de organisatie groeit door mensen die actief speerpunten oppakken.
Voor 2025 hebben we drie belangrijke speerpunten herkend:
- Maaislachtoffers voorkomen met behulp van natuurdrones
- Verkeersslachtoffers verminderen met wildspiegels
- Biodiversiteit bevorderen via het beheer van akkerranden
Hoe pakken we dat aan? Van Buiten naar Binnen met B.O.B. – een aanpak uit de crisiscommunicatie: Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming. Deze methode helpt ons om samen met betrokkenen tot gedragen acties te komen.
We gaan nu mensen enthousiasmeren om als trekker op te treden, en we faciliteren hen met informatie en middelen. Wat er dan ontstaat? Dat zien we graag gebeuren — stap voor stap, samen.
Als afsluiting van deze inspirerende sessie genoten we van een hapje en drankje bij Boerderij ’t Hissink in Vorden. Onze dank aan de familie Kornegoor voor hun warme gastvrijheid in de prachtige Habitat
Nieuwe koers in reeënbeheer
De wortels van KcR liggen bij de vragen van voortrekkers van reeën gericht beheer. Tot op de dag van vandaag stroomt kennis binnen via de erfgenamen van wat ooit de grootste reeënkennisdeler van Nederland was: de **Reeënbeheer-tentoonstelling Achterhoek**.
Tijdens deze bijeenkomsten zien en horen we meer en meer dat er beweging komt in het denken over reeënbeheer. Vorig jaar gaf Rik Schoon een inspirerende presentatie over Adaptief beheer. Dit jaar bracht Sander Grasborn ons op een vers spoor van inzichten met zijn presentatie over de Leidraad Reeënbeheer. En ja — Er schijnt licht aan de horizon.
De kern van deze nieuwe koers? Reeën moeten met rust gelaten worden, tenzij er belangen zijn die een inbreuk op die bescherming rechtvaardigen.
Zoals Sander het verwoordde:
“Het is aan de Faunabeheereenheid (FBE), waarin terreineigenaren, agrarische grondgebruikers, beheerders van natuurterreinen en jachthouders zijn vertegenwoordigd, om in het faunabeheerplan aan te geven in hoeverre die belangen in het werkgebied van de FBE spelen en er een noodzaak bestaat om in te grijpen in reewildpopulaties.”
De leidraad is klaar om toegepast te worden. De beoogde gebruikers krijgen deze zomer een eerste versie aangereikt. Natuurlijk gaat KcR deze kritisch lezen. En met **B.O.B.** als denkkader gaan we onderzoeken of de leidraad ook echt bruikbaar is voor de mensen in het veld.
Wordt vervolgd…
Natura 2000 en drones: Een dilemma opgelost?
Zoals je weet leven er ook reeën in Natura 2000-gebieden, en worden onze droneteams gevraagd om ook daar reekalveren te redden. Maar dat mag niet zomaar: zonder ontheffing is het verboden om met drones te vliegen in deze beschermde gebieden. De beheerder moet namelijk aantonen dat zijn activiteiten — zoals maaien én het inzetten van drones — geen schade toebrengen aan de natuurwaarden van het gebied.
Dat roept een dilemma op: Maaien is in natuurgebied is bedoeld om ongewenste effecten in de natuur tegen te gaan, maar het leidt ook tot maaislachtoffers. En het voorkomen van die slachtoffers is juist weer een vorm van bescherming. Hoe leg je dat uit? Hoe organiseer je dat verantwoord?
Met hulp van onze vrijwilligers heeft KcR dit onder de aandacht gebracht van terreinbeheerders en aanvragers. Staatsbosbeheer heeft dit voorbeeldig opgepakt en in de winter van 2023/2024 een ontheffing aangevraagd bij de Provincie Gelderland. En met succes: het positieve Ontwerpbesluit Verlenen vergunning - Gebruik drones voorafgaand aan werkzaamheden - N2000 is recent gepubliceerd.
KcR kan zich vinden in de toegestane werkwijze en heeft deze inmiddels gedeeld met andere natuurbeschermingsorganisaties. Droneteams kunnen nu aan de aanvrager van een dronevlucht vragen of er een ontheffing is voor het betreffende Natura 2000-gebied. Die aanvrager kan vervolgens de plaatselijke natuurbeheerorganisatie om toestemming vragen.
Dankzij dit voorbeeld van Staatsbosbeheer ligt er nu een werkbare route. NBO’s kunnen zich beroepen op de verleende ontheffing als referentie en op basis daarvan zelf een aanvraag indienen bij hun provincie. Daarbij helpt het als zij kunnen aantonen dat zij — net als SBB — zorgvuldig omgaan met natuurwaarden én actief bijdragen aan het voorkomen van maaislachtoffers. KcR ondersteunt graag bij het delen van kennis en ervaring.
Natura 2000-gebieden in de Achterhoek
Precisielandbouw biedt kans voor natuurbeheer
Ben je weleens het veld ingestuurd met de locatie van een reekalf op je telefoon? Dan weet je dat de aanduiding onnauwkeurig is. Soms ben je wel 10 meter van de plek. Die fout ontstaat door de combinatie van onnauwkeurige waarneming én de beperkte precisie van je GPS-ontvanger.
Maar dat kan beter. Veel beter zelfs.
Door gebruik te maken van RTK (Real Time Kinematic) kun je de foutmarge terugbrengen tot enkele decimeters of zelfs centimeters. Voor het lokaliseren van reekalveren is dat een wereld van verschil. RTK maakt gebruik van vaste referentiepunten in de omgeving om de positie van je drone of GPS-apparaat te corrigeren. En het mooie is: het wordt steeds toegankelijker.
Op 15 april 2025 is het RTK-netwerk voor precisielandbouw in de Achterhoek en Liemers gelanceerd. Sindsdien kunnen gebruikers van GPS — waaronder droneteams met RTK op hun drone — gebruikmaken van een vrij beschikbaar RTK-GNSS-correctiesignaal. Dat betekent: hogere precisie en dus minder zoekwerk.
Meer informatie en toegang tot het netwerk vind je via: Achterhoek en Liemers voorzien van gratis RTK-GNSS-signaal en het Centipede RTK-netwerk
Vrijwilligersplatform Doetinchem sluit aan
Hoewel het werven van vrijwilligers voor het droneteam niet direct een taak is van KcR, merken we dat de coördinerende dronepiloot van zo'n team hier regelmatig mee worstelen. Het is handig als vrijwilligers kunnen aanhaken in het veld of vanuit de woonplaats van de piloot.
Maar omdat niet iedereen altijd beschikbaar is, is het nóg handiger om een pool van vrijwilligers te hebben. Zo heeft ook Frank ervaren als dronepiloot en woonachtig in Doetinchem. Dat bracht Frank bij de Vrijwilligerscentrale Buurtplein Doetinchem. Deze organisatie brengt vraag en aanbod van vrijwilligers bij elkaar. Ze verbinden mensen, netwerken en organisaties — eigenlijk een opgeschaalde versie van wat de trekker van een droneteam doet.
Frank plaatste namens KcR een vacature, en met succes: twee vrijwilligers zijn inmiddels meegeweest op dronemissies. Sandra en Anita vinden het erg leuk, inspirerend en leerzaam om te ervaren wat er allemaal komt kijken bij het redden van reekalveren én het organiseren van vrijwilligers.
Droneteam-seizoen gestart: Oefenen is winnen
Het droneseizoen voor het KcR-droneteam is inmiddels op de helft — en hoe! De eerste bijeenkomsten hebben geleid tot twee geslaagde (simulatie)missies met inzet van de natuurdrone. Beide missies zijn uitgevoerd volgens de vaste werkwijze van KcR.
Die werkwijze houdt in dat een missie wordt aangevraagd door een belanghebbende — in dit geval Ab uit Barchem en Jan uit Laren Gld. — en dat die aanvraag wordt gerouteerd naar een beschikbare piloot. De piloten Frank en Peter namen elk een missie voor hun rekening. Daarna zijn doel, tijdstip, vrijwilligers afgestemd via een WhatsApp-groep met het aldus ontstaand droneteam.
In totaal hebben zeker zeventien deelnemers actief meegedaan en veel geleerd. Door het doen werd duidelijk: Vroeg simuleren bespaart tijd en verhoogt de effectiviteit van elke missie.
Daarna zijn 18 missies aangevraagd en gevlogen en hebben we 14 reekalveren, 15 reeën, 21 hazen, 1 kievitsnest en 1 vos opgespoord. En we zijn veel ervaringen rijker geworden.
We zijn dankbaar voor de medewerking van de grondgebruikers en terreinbeheerders die hun land beschikbaar stelden voor deze oefeningen. Dank aan de families Nieuwenhuis en Eggink, en aan de beheerders van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten.
Wil jij ook leren hoe je een missie aanvliegt?
Bezoek dan onze website: www.over-reeen.nl/droneteam
Kansen voor biodiversiteit: Wie durft, die wint
Hoewel sommige stemmen in de samenleving anders doen vermoeden, is er wél perspectief voor wie durft om te vormen en biodiversiteit als waardevol doel nastreeft. Juist nu ontstaan er kansen voor mensen en organisaties die daar concreet aan willen bijdragen — zoals landschapsbeheerders en vrijwilligers in natuurbeheer, zoals wij. Zo schreef de Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur de Contourenbrief Agrarisch natuurbeheer over de plannen en financiële middelen voor agrarisch natuurbeheer.
Een kans om de middelen van de samenleving voor natuurbeheer en dus reeën effectief in te gaan zetten. Vaak heeft men daarbij deskundige hulp nodig, van ons.
Wanneer je inzet, kennis en betrokkenheid combineert, kom je al snel uit bij natuurbescherming en agrarisch natuurbeheer. Dat is precies waar KcR effectief is geweest en is geslaag met de speerpunt slachtoffers van activiteiten voorkomen zoals maaien.
Aan ons wordt dus perspectief geboden met financiële middelen. De uitdaging is het om de behoefte, kennis en capaciteit te bundelen en om te zetten in zichtbaar resultaat in het landschap.
Wil jij ook meedenken over hoe we biodiversiteit versterken met als focus reeën? Schroom dan niet om deel te nemen aan de Denktank van KcR.
Samen maken we het verschil.
|